การดูแลศาลพระภูมิให้มีความสะอาดและเรียบร้อยอยู่ตลอดเวลาเป็นสิ่งสำคัญ เพราะจะเป็นการแสดงออกถึงความเคารพต่อองค์เทพที่ได้ประทับอยู่ในศาลพระภูมิ และมีอีกหนึ่งสิ่งสำคัญที่ขาดไม่ได้ นั่นคือบริวารหรือตุ๊กตาในศาลพระภูมิ เพราะเปรียบเหมือนบริวารที่เจ้าของบ้านได้จัดถวายเพื่อรับใช้องค์เทพที่ได้ประทับอยู่ในศาลพระภูมินั่นเอง
ตำแหน่งการวางตุ๊กตาศาลพระภูมิ
มีความเชื่อที่สืบต่อกันว่าการตั้งศาลพระภูมินั้น เป็นการบอกองค์พระภูมิให้รับรู้ว่าบ้านหลังนั้นมีที่พำนักให้อยู่ ท่านก็จะส่งบริวารให้ลงมาดูแลต่อ ซึ่งจะประกอบไปด้วย
- ตุ๊กตาชาย-หญิง อย่างละ 1 คู่
- ตุ๊กตาช้างม้า อย่างละ 1 คู่
- ตุ๊กตาละครรำ หรือละครยก 2 โรง
โดยบริวารทั้งหลายเหล่านี้จะสิงสถิตในตัวตุ๊กตาที่ได้นำมาวางไว้ให้ ซึ่งตุ๊กตาตั้งศาลแต่ละตัวมีหน้าที่ ดังนี้
- ตุ๊กตานางรำจะช่วยให้ความบันเทิง
- ตุ๊กตาทาสบริวารชายหญิงที่คอยปรนนิบัติรับใช้
- ตุ๊กตาช้างม้าที่ช่วยให้การเดินทางสะดวก
นอกจากนี้จะมีของตกแต่งอื่นๆ คือ โพธิ์เงินโพธิ์ทอง 7 ชั้น ฉัตรเงินฉัตรทอง 7 ชั้น โอ่งเงินโอ่งทอง ผ้าสามสี และมาลัยดาวเรือง เชื่อว่าจะช่วยให้พระภูมิประทับใจ และให้โชคลาภแก่ผู้ที่อาศัยภายในบ้านได้ ซึ่งจะมีตำแหน่งการจัดวางตุ๊กตาศาลพระภูมิ ดังนี้
- พระภูมิจะจัดวางไว้ด้านในสุด ที่สำคัญ คือขนาดของพระภูมิควรจะต้องเลือกให้เหมาะสมกับศาล และควรหันไปทางด้านหน้า เพื่อเปรียบเสมือนเป็นการคอยตรวจตรา และคอยเฝ้าระวัง
- ตุ๊กตาทาสบริวารรับใช้ชาย/หญิง โดยปกติแล้วจะวางด้านหน้าพระภูมิทางซ้ายและขวา ตรงบริเวณประตูทางเข้าออก และจะต้องหันหน้าตุ๊กตาออก
- ตุ๊กตานางรำ โดยจะเป็นละครยก 2 โรง หรือละครรำ และจะต้องวางซ้ายและขวาหันหน้าเข้า เพื่อให้ท่านได้ชมการแสดง
- ตุ๊กตาช้างม้าอย่างละ 1 คู่ ตั้งไว้ด้านข้างบันไดซ้ายขวา เพื่อให้พระภูมิสะดวกสบายเวลาเดินทาง
วิธีการเบิกเนตรตุ๊กตา
เมื่อตั้งสร้างศาลพระภูมิครั้งแรก จำเป็นต้องเบิกเนตรให้กับตุ๊กตาก่อน ถึงจะเป็นตุ๊กตาของศาลพระภูมิโดยสมบูรณ์ ซึ่งวิธีทำการเบิกเนตรนั้น จะต้องให้พราหมณ์หรือบุคคลที่มาทำพิธีตั้งศาล มาทำพิธีการเบิกเนตรให้เรียบร้อย
วิธีการเปลี่ยนตุ๊กตา
เมื่อเริ่มมีความชำรุด เสียหาย และต้องการเปลี่ยนตุ๊กตาตั้งศาล ไม่ว่าจะเป็นตัวใดก็ตาม ควรบอกกล่าวก่อนเสมอ เพื่อให้ท่านรับรู้ และอย่าลืมว่าตุ๊กตาที่จะนำมาเปลี่ยนนั้นต้องผ่านการเบิกเนตร หรือผ่านพิธีกรรมมาแล้วถึงจะใช้ได้ ซึ่งควรจะต้องทำควบคู่กับคาถาขอขมาศาลพระภูมิ โดยจะต้องตั้งนะโม 3 จบ ตามด้วย “อิติสุขะโต อะระหังพุทโธ นะโม พุทธายะ ปฐวีคงคา พระภูมิเทวา ขะมามิหัง” จากนั้นให้สักการะด้วยของคาว ของหวาน หรือผลไม้
ดูแลศาลพระภูมิ เสริมสิริมงคล
การทำความสะอาดศาลพระภูมิไม่ใช่เพียงแค่ต้องดูแลเรื่องความสะอาด หรือจัดเก็บให้เรียบร้อยเท่านั้น แต่จะต้องคอยดูแลทั้งเรื่องของไหว้ ความสวยงาม ความสว่าง หมั่นตรวจสอบสิ่งของว่ามีการแตกหัก หรือชำรุดหรือไม่ โดยจะมีวิธีการทำความสะอาดตัวศาลพระภูมิ ดังนี้ (เรียนรู้เพิ่มเติม ขั้นตอนดูแลศาลพระภูมิ ทำความสะอาดศาลพระภูมิ)
- นำสิ่งของต่างๆ ภายในศาลพระภูมิออกให้เรียบร้อย เพื่อเป็นการเตรียมพื้นที่ในการทำความสะอาดให้ปลอดภัยและถนัด ที่สำคัญจะได้ไม่เสี่ยงต่อการแตกหักเสียหาย
- ใช้ไม้กวาดขนนก ปัดฝุ่น และหยากไย่ออกให้หมด ส่วนในซอกเล็ก ๆ ที่ทำความสะอาดยาก ให้ใช้คอตตอนบัต หรือสำลีก้านเล็กค่อยๆ ถูออกจนหมด
- นำผ้าเปียกมาเช็ดบริเวณศาลพระภูมิ
- สำหรับบ้านที่มีศาลพระภูมิขนาดใหญ่อยู่นอกตัวบ้าน สามารถใช้สายยางฉีดน้ำในการล้างรอบ ๆ ตัวศาลให้สะอาด แต่หากอยู่ในบ้านก็ควรใช้แค่ผ้าชุบน้ำมาเช็ดเท่านั้น
- นำผ้าแห้งมาเช็ดน้ำ และครบต่างๆ ที่อาจหลงเหลือออกให้หมด
- รอให้ตัวศาลแห้งสนิทก่อน จากนั้นจึงค่อยนำตุ๊กตาทั้งหมดกลับไปจัดวางดังเดิม
เมื่อทำความสะอาดตัวศาลเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ก็ควรที่จะหาพวงมาลัย หรือดอกไม้มาใส่แจกันถวาย เพื่อเป็นการแสดงความเคารพ และยังทำให้ศาลดูมีความสวยงามมากขึ้นอีกด้วย
บทความที่เกี่ยวข้อง วิธีการวางช้าง ม้า ศาลพระภูมิ ให้ถูกหลักฮวงจุ้ย
บทสรุป
ตุ๊กตาตั้งศาลมีความสำคัญในการตั้งศาลพระภูมิอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นด้านความเชื่อ หรือความสวยงามก็ตาม ซึ่งหากต้องการจะซื้อตุ๊กตาตั้งศาลพร้อมกับตัวศาลพระภูมิที่มีให้เลือกอย่างหลากหลาย สามารถติดต่อได้ที่ เมืองราชศาลพระภูมิ เพราะไม่ว่าจะเป็นศาลพระภูมิแบบดั้งเดิมหรือศาลพระภูมิโมเดิร์น ก็มีให้เลือกซื้อ เรียกได้ว่าตอบโจทย์ทุกความต้องการของคุณ
