พิธีบวงสรวงประจำปี เรียกได้ว่าเป็นพิธีกรรมเพื่อการสื่อสารระหว่างมนุษย์กับสิ่งเหนือธรรมชาติที่มีการสืบทอดกันมายาวนานในหลากหลายวัฒนธรรม โดยที่มีการจัดขึ้นเพื่อแสดงความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เคารพนับถือ รวมถึงดวงวิญญาณที่ผู้คนให้ความเคารพนับถือ ซึ่งหลาย ๆ คนอาจจะคุ้นเคยกับการประกอบพิธีกรรมเพื่อขอพร หรือความเป็นสิริมงคลแล้ว ยังเป็นพิธีกรรมที่สะท้อนถึงความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับศาสนาและประเพณีต่าง ๆ ได้อย่างลงตัว
โดยในบทความนี้จะพามาทำความรู้จักพิธีบวงสรวงประจำปีเพื่อเสริมสิริมงคล และเพื่อสืบทอดทางความเชื่อ วัฒนธรรม ประเพณีของแต่ละพื้นที่ รวมถึงการปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย และอุปสรรคต่าง ๆ ในชีวิต ให้สามารถใช้ชีวิตได้อย่างราบรื่นมากที่สุด
ทำความรู้จักการทำพิธีบวงสรวงประจำปี
การทำพิธีบวงสรวงประจำปี เป็นหนึ่งในพิธีกรรมที่สำคัญอย่างมากในหลากหลายศาสนาและวัฒนธรรม โดยเฉพาะในสังคมวัฒนธรรมที่มีการนับถือศาสนาพุทธ ฮินดู และกลุ่มพื้นเมืองในหลาย ๆ พื้นที่ เนื่องจากเชื่อว่าการประกอบพิธีกรรมดังกล่าวเป็นการสื่อสารทางจิตวิญญาณและแสดงความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ ที่เคารพนับถือ ไม่ว่าจะเป็น องค์เทพ บรรพบุรุษ วิญญาณที่เคารพนับถือ และสิ่งศักดิ์สิทธิ์อื่น ๆ ตามความเชื่อทางศาสนาและประเพณีของแต่ละพื้นที่
โดยมีจุดประสงค์ในการสักการะบูชา แสดงความเคารพ รำลึกถึงสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือผู้พระคุณ และในบางความเชื่อหรือบางพื้นที่ เชื่อว่าการทำพิธีบวงสรวงจะช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายต่าง ๆ ภยันตราย และขจัดเคราะห์กรรม ทำให้เกิดความเจริญ ความเจริญรุ่งเรืองกับเหล่าผู้นับถือทุกคนที่เข้าร่วม
ความสำคัญของพิธีบวงสรวงประจำปีทางศาสนาและความเชื่อ
การทำพิธีบวงสรวงประจำปีมีบทบาทสำคัญทั้งทางศาสนาและความเชื่อ ซึ่งการทำพิธีบวงสรวงประจำปีและพิธีบวงสรวงอื่น ๆ มีความสำคัญทางมุมมองทางศาสนาและมุมมองทางความเชื่อในหลากหลายมิติ ดังนี้
ทางศาสนา
ความสำคัญของพิธีบวงสรวงประจำปีทางศาสนา คือการแสดงถึงความเคารพและศรัทธาทั้งในศาสนาพุทธ หรือพราหมณ์-ฮินดู เป็นต้น แถมยังเป็นการสื่อสารทางจิตวิญญาณและแสดงความเคารพต่อพระรัตนตรัยและเป็นการอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ล่วงลับไปแล้ว จึงเรียกได้ว่าเป็นการประกอบพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับศาสนาโดยตรงนั่นเอง
ทางความเชื่อ
หากพูดถึงความสำคัญของพิธีบวงสรวงประจำปีทางความเชื่อและประเพณีในแต่ละพื้นที่ เป็นการสืบทอดขนมธรรมเนียมประเพณีที่เห็นผลได้อย่างชัดเจน โดยเฉพาะสำหรับสังคมวัฒนธรรมที่มีความเชื่อในเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือเรื่องเหนือธรรมชาติที่ส่งผลต่อชีวิตประจำวัน เช่น การขอฝนสำหรับการเกษตร เป็นต้น
นอกจากนี้ การทำพิธีบวงสรวงประจำปี ยังเป็นการแสดงความเคารพบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ ที่เคารพนับถือ เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคล เสริมดวงชะตา ความเจริญรุ่งเรือง และความสำคัญทางด้านต่าง ๆ รวมถึงช่วยปกป้องคุ้มครองผู้ที่นับถือและผู้คนในสังคมวัฒนธรรมหรือพื้นที่นั้น ๆ ด้วยเช่นกัน
พิธีบวงสรวงในสังคมไทยมีอะไรบ้าง
ในสังคมไทย เรียกได้ว่าเป็นสังคมวัฒนธรรมที่มีความหลากหลายทางด้านความเชื่ออย่างมาก ซึ่งจะพบได้จากการประกอบพิธีบวงสรวงประจำปี พิธีบวงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และพิธีบวงสรวงอื่น ๆ ตามความเชื่อในแต่ละพื้นที่ แต่ละสังคมวัฒนธรรม ตัวอย่างเช่น การทำพิธีบวงสรวงพระภูมิเจ้าที่, การบวงสรวงพระพรหม, การบวงสรวงเทพเจ้า, การบวงสรวงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในธรรมชาติ, การบวงสรวงเพื่ออุทิศส่วนกุศล, การบวงสรวงแก้บน, การบวงสรวงเพื่อขอขมาโทษ, การบวงสรวงสำหรับงานศิลปกรรมหรือการไหว้ครู รวมถึงการทำพิธีบวงสรวงในโอกาสสำคัญต่าง ๆ
พิธีบวงสรวงประจำปีเกี่ยวข้องกับสายมูอย่างไร
หลายคนคงทราบกันว่า สายมูคืออะไรและพิธีบวงสรวงประจำปีมีความเกี่ยวข้องกับสายมูโดยตรงและใกล้ชิดอย่างมาก เนื่องจากการทำพิธีบวงสรวงในสังคมไทยนั้นจัดขึ้นเพื่อสักการะบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ องค์เทพ รวมถึงบรรพบุรุษเพื่อความเป็นสิริมงคลและช่วยปกป้องคุ้มครอง ซึ่งหากพูดถึงสายมูก็จะนึกถึงการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์เช่นเดียวกัน รวมไปถึงการบูชาเครื่องรางของขลัง การดูดวง การใช้วอลเปเปอร์เสริมโชคชะตา หรือแม้แต่การเลือกใส่เสื้อสีมงคล เพื่อเสริมดวงชะตาและเป็นสิริมงคลของเหล่าผู้นับถืออีกด้วย
นอกจากการทำพิธีบวงสรวงประจำปีและพิธีบวงสรวงอื่น ๆ ที่มีความเกี่ยวกับสายมูโดยตรงแล้ว อีกหนึ่งข้อเน้นย้ำที่ชัดเจนที่แสดงถึงความใกล้ชิดและความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ของคนไทยจำนวนมาก โดยการตั้งศาลพระภูมิไว้ที่บ้าน เพื่อกราบไหว้บูชา ให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ปกป้องและปัดเป่าภัยอันตรายต่าง ๆ ไม่ให้ย่างกรายเข้ามาภายในบ้านและอยู่กันอย่างสงบสุขนั่นเอง
สำหรับใครที่ต้องการตั้งศาลพระภูมิ หรือต้องการอุปกรณ์ตกแต่งศาล พร้อมพราหมณ์ผู้เชี่ยวชาญที่จะทำพิธีตั้งศาลพระภูมิและพิธีบวงสรวงประจำปีต่าง ๆ อย่างถูกต้องตามความเชื่อ สามารถติดต่อได้โดยตรงที่ เมืองราชศาลพระภูมิ แหล่งจำหน่ายศาลพระภูมิ ศาลโมเดิร์น ศาลพระพรหม และรับจัดพิธีบวงสรวงประจำปี และรับจัดพิธีบวงสรวงอื่น ๆ ตามความเชื่ออย่างถูกต้อง
บทสรุป
พิธีบวงสรวงประจำปีมีความสำคัญอย่างมากในหลากหลายมิติ โดยเฉพาะทางศาสนาและความเชื่อ เนื่องจากในสังคมไทยมีความเคารพบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์และเรื่องเหนือธรรมชาติในแทบทุกพื้นที่ แทบทุกสถานการณ์ในชีวิตที่ได้เผชิญอยู่เสมอ การทำพิธีบวงสรวงประจำปีและพิธีบวงสรวงอื่น ๆ ในสังคมไทย จึงกลายมาเป็นสื่อกลางในการแสดงความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ องค์เทพ บรรพบุรุษ และวิญญาณที่ได้รับการนับถืออื่น ๆ ด้วยเช่นกัน
