ทำความรู้จักศาลพระภูมิ ศาลตายาย ตี่จูเอี๊ยะ มีความเหมือนและต่างกันอย่างไร? ต้องบอกก่อนว่าทั้งศาลพระภูมิ ศาลตายาย และตี่จูเอี๊ยะ เป็นเหมือนสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจสำหรับที่อยู่อาศัยของชาวไทยมาอย่างยาวนาน และความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือสิ่งที่มองไม่เห็น เป็นความเชื่อที่แม้ว่ากาลเวลาจะมีการเปลี่ยนแปลงหรือมีการพัฒนาของเทคโนโลยีหรือยุคสมัยมากแค่ไหน แต่ความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ก็ยังเป็นความเชื่อที่ไม่เคยเลือนหายไปจากคนไทย
ศาลพระภูมิ คืออะไร
ศาลพระภูมิ เป็นสถานที่สำหรับสิงสถิตของพระภูมิ ผู้ซึ่งเป็นเทพารักษ์ผู้ปกปักรักษาบ้านเรือน และคอยปกปักดูแลรักษาสถานที่ต่าง ๆ โดยที่มีการตั้งศาลพระภูมิในลักษณะที่เป็นวิหาร และตั้งอยู่บนฐานที่เป็นเสาต้นเดียวเท่านั้น ซึ่งจะมีการยกระดับให้อยู่สูงว่า ในกรณีที่มีการตั้งศาลพระภูมิเจ้าที่ไว้คู่กัน
ความเชื่อเกี่ยวกับองค์เทพในศาลพระภูมิ
เชื่อกันว่าภายในศาลพระภูมิจะมีองค์เทพ คือ พระภูมิ หรือพระชัยมงคล ซึ่งเป็นโอรสองค์โตสุดของท่านท้าวทศราชชัยมงคล ที่มีโอรสทั้งหมด 9 องค์ ได้แก่ พระชัยมงคล, พระนครราช, พระเทเพล, พระชัยสพ, พระคนธรรพ์, พระธรรมโหรา, พระวัยทัต, พระธรรมมิกราช และ พระทาษธารา โดยที่แต่ละองค์เทพจะได้รับหน้าที่ในการดูแลสถานที่แตกต่างกันตามคำสั่งจากพระนารายณ์
ส่วนประกอบสำคัญของศาลพระภูมิ
ภายในศาลพระภูมิจะมีรูปเทพารักษ์ที่ประดิษฐานไว้ในศาลพระภูมิ และมีตุ๊กตาตั้งศาลเพื่อเป็นบริวาร ดังนี้
- จะเหว็ดศาลพระภูมิ ซึ่งทำมาจากไม้ และนำมาแกะสลักหรือเขียนเป็นรูปเทวดาถือพระขรรค์
- ตุ๊กตาชาย/หญิง อย่างละ 1 คู่
- ตุ๊กตาช้าง/ม้า อย่างละ 1 คู่
- หุ่นละคร 2 โรง
ศาลตายาย คืออะไร
ศาลตายาย หรือศาลเจ้าที่ คือ สถานที่สำหรับสิงสถิตของเจ้าของพื้นที่เดิมที่เคยอยู่มาก่อน หรือเป็นวิญญาณที่อยู่ในบริเวณนั้น ซึ่งจะมีทั้ง เจ้าที่แท้ ซึ่งเป็นเจ้าของที่ดินเดิมที่ไม่ได้ไปเกิดใหม่ และเจ้าที่จร ซึ่งเป็นดวงวิญญาณเร่ร่อนอยู่บริเวณนั้น โดยที่ศาลตายายจะมีลักษณะเป็นเรือนบ้านแบบไทย และตั้งอยู่บนฐานที่มีเสา 4-6 ต้น หากมีการตั้งคู่กับศาลพระภูมิจะต้องอยู่ในระดับต่ำกว่าศาลพระภูมิเท่านั้น
ตำแหน่งในการตั้งศาลตายาย
นอกจากจะต้องตั้งศาลตายายให้อยู่ต่ำกว่าศาลพระภูมิแล้ว จะต้องมีการตั้งศาลให้เหมาะสม ดังนี้
- ตั้งอยู่ในบริเวณที่กว้างขวางและสบายตา
- สามารถตั้งศาลไว้บนพื้นธรรมดาได้ แต่ในกรณีที่ต้องการเสริมโชคลาภ ให้วางแผ่นเงินหรือแผ่นทองเสริมไว้ที่ใต้ศาล
- ห้ามตั้งศาลไว้ตรงกับประตูทางเข้าบ้าน ห้องน้ำ และบริเวณใต้บันไดโดยเด็ดขาด
(อ่านเพิ่มเติม: การตั้งศาลตายาย ตั้งอย่างไรให้ถูกหลักความเชื่อของคนไทย)
ตี่จูเอี๊ยะ คืออะไร
ตี่จูเอี๊ยะ คือ ศาลเจ้าที่สำหรับอัญเชิญเทพเจ้า ถู่ที้กง หรือโถ่วตีกง หรือเรียกว่า เทพเจ้าแห่งพื้นดิน โดยนำมาตั้งไว้ในบ้านตามความเชื่อของคนไทยเชื้อสายจีน ซึ่งถือเป็นวัฒนธรรมของคนไทยเชื้อสายจีนที่มีการปฏิบัติกันมาต่อเนื่องเป็นเวลานาน เพื่อให้ท่านช่วยปกป้องคุ้มครองคนในบ้าน และทำให้ทุกคนในบ้านสามารถอยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข
หลักการตั้งตี่จูเอี๊ยะให้เหมาะสม
เนื่องจาก ตี่จูเอี๊ยะ แปลว่า เทพเจ้าแห่งธาตุดิน จึงต้องตั้งศาลให้ติดดิน เพื่อให้เทพเจ้าได้รับพลังงานจากธาตุดิน และจะมีหลักการตั้งศาลให้เหมาะสม ดังนี้
- จะต้องตั้งอยู่บนพื้นธรรมดาแบบไม่มีฐานรอง แต่หากต้องการเสริมพลัง อาจจะหาแผ่นเงิน แผ่นทอง หรือเพชรมาใส่ไว้ด้านล่างได้
- ไม่ควรตั้งให้อยู่ติดกับประตู, บันได, ห้องน้ำ, ห้องครัว และบริเวณเตาไฟ
- ควรตั้งศาลพิงด้านใดด้านหนึ่งไว้ และจะต้องไม่มีการเคลื่อนย้ายศาล
- บริเวณด้านหน้าจะต้องเปิดโล่ง มีแสงสว่างเพียงพอ เป็นการเปิดรับโชคลาภ
- หากมีคานบ้านหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์อื่นติดตั้งอยู่ จะทำให้ศาลถูกลดทอนพลังไป
บทสรุป
การตั้งศาลพระภูมิ ศาลตายาย หรือตี่จูเอี๊ยะ เป็นการตั้งศาลตามความเชื่อของแต่ละบ้านหรือแต่ละบุคคล เนื่องจากความเชื่อเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เป็นความเชื่อที่มีความละเอียดอ่อน และมีความเฉพาะตัวอย่างมาก แต่สิ่งสำคัญที่สำหรับการตั้งศาล ไม่ว่าจะเป็น ศาลพระภูมิ ศาลตายาย หรือตี่จูเอี๊ยะ คือจะต้องศึกษาวิธีการตั้งศาลให้ถูกต้องและเหมาะสม เพื่อให้ได้รับการปกปักรักษาและเป็นสิริมงคลกับชีวิตมากที่สุด และที่ศาลเมืองราช ร้านขายศาลพระภูมิ มีทั้งศาลพระภูมิ ศาลพระภูมิโมเดิร์น ศาลพระพรหม รวมไปถึงตุ๊กตาตั้งศาลให้เลือกซื้อมากมาย พร้อมบริการจัดส่งให้ทั่วประเทศ รวมไปถึงมีบริการบวงสรวงในการติดตั้งศาลอีกด้วย
